Voorbeschouwing // G.V.V.V. op bezoek bij ‘beul’ van vorig seizoen

Dat de ruim 35.000 inwoners van de gemeente Edam-Volendam voor een flink gedeelte voetbalminnend zijn hoeft geen betoog. Het dorp heeft natuurlijk FC Volendam dat dit seizoen als bvo weer terugkeerde naar de Eredivisie, en voorheen Jong FC Volendam als tweededivisionist, wat na de degradatie nu uitkomt in de O21 competitie van de KNVB. Daarvan is tegenstander, RKAV Volendam, die voor G.V.V.V. komende zaterdag als gastheer optreedt, de stamhouder van het geheel. Want 105 jaar geleden kwamen op een bijzondere manier de inwoners van Volendam in aanraking met het spelletje, dat ze tot op dag van vandaan, van jong tot oud en van klein tot groot, actief of passief, heel erg bezighoudt. De ontstaansgeschiedenis van het voetbal in Volendam staat als volgt omschreven op de website van onze gastheren.

Geschiedenis

Ruim 100 jaar geleden namelijk was Gerrit Pelk als bakkersjongen werkzaam in Bergen. Dat betekende elke week vanuit Volendam op de fiets naar Bergen, heen en ook weer terug. Dat was voor een sterke knul als Gerrit een sportieve rit. (“Ik heb dat ooit eens op de brommer gedaan en toen had ik drie dagen last van mijn gat”). Maar Gerrit kon behoorlijk goed overweg weg met zijn fiets. Zo goed zelfs dat hij besloot om in Bergen mee te doen aan een wedstrijd ‘hardfietsen’. Boven verwachting kwam hij met een prijs uit het strijdperk, Die prijs bestond uit een echte leren voetbal en nog een paar voetbalschoenen met verharde neuzen.

Bij zijn terugkomst thuis verzamelde zich al direct een groepje jongens om Gerrit heen, dat om zijn gunst bedelde om ook mee te mogen voetballen met een originele lederen bal. Wat nog nooit eerder in Volendam was gezien gebeurde. Er werd gevoetbald op blote voeten met een echte leren voetbal.

Onder de jongens waren er een paar die al snel begrepen dat een leren voetbal geen onbeperkte levensduur was beschoren. Ze stelden daarom voor om elke week een dubbeltje te offeren voor de toekomstige voetbalkosten. Op een sigarenkistje kwam te staan ‘VOETBALKAS VOLENDAM’ en de schrijver daarvan en de bewaarder van het kistje werden gebombardeerd tot de eerste secretaris-penningmeester van de voetbalvereniging en de eigenaar van de bal – met alle stemmen voor – gekozen tot voorzitter.

Een groot probleem waren de voetbalschoenen. Op klompen voetballen ging nou eenmaal niet en de originele Volendammerschoenen met zilveren gesp vlogen bij iedere trap nog verder dan de bal. Na lang zoeken vonden ze op zolders bij burger middenstanders enkele hoge schoenen. Niet genoeg voor alle spelers maar geen nood.

Wie links trapte kreeg een linkerschoen en degene die rechts waren een rechterschoen. De wedstrijd kon beginnen! Er werd gevoetbald maar spelen onder elkaar was het nog niet helemaal. Er moesten andere tegenstanders gevonden worden. Die waren wel te vinden maar dan moest er in verenigingsverband worden gespeeld. Na heel wat gepraat werd op 1 juni 1920 besloten tot het oprichten van een heuse voetbalvereniging, die de hoopgevende naam ‘Victoria’ meekreeg. Er werd aansluiting gezocht en verkregen bij de Noord-Hollandse Voetbal Bond. ‘Victoria’ uit Volendam werd in het seizoen 1920-1921 ingedeeld in de 2e klasse van de Waterlandse afdeling.

Het jaar daarop werd de competitie niet uitgespeeld. Tussentijds besloot men – op advies van Kapelaan Velzeboer – om van de vereniging een rooms-katholieke voetbalvereniging te maken. De naam ‘Victoria’ werd vervangen door R.K. Sportvereniging Volendam. Tot secretaris werd benoemd N.J. de Wit. Op 14 december 1921 schreef hij zijn eerste brief aan B&W:

Met deze richten wij een verzoek tot u. Herhaalde malen komt het voor dat het voetbalterrein bevuild wordt door het legen van emmers uit de privaten van de omwonende mensen. Gaarne hadden wij dat u daar tegen strenge maatregelen treft. Met de meeste hoogachting: het bestuur van de voetbalvereniging ‘Volendam’. Was getekend N.J. de Wit, Haven 156, Volendam.

RKAV Volendam en FC Volendam

RKSV Volendam werd in 1978 afgesplitst in een betaald voetbalorganisatie: FC Volendam, en een amateurvereniging: RKAV Volendam. Er is sindsdien altijd een sterke relatie geweest, en nog steeds aanwezig, tussen de FC en de RKAV Volendam. Dit is in de afgelopen jaren met name tot uitdrukking gekomen in een gezamenlijke jeugdopleiding en een gezamenlijk gebruik van accommodaties, welke ook naast elkaar gelegen zijn.

Heen en weer, heen en weer

De afsplitsing betekende niet dat de amateurtak het maar even op z’n elfendertigst ging doen. Nee, in het voetbal dna van de Volendammer ligt opgesloten dat ze zich ten alle tijden willen bewijzen. Dat dit met vallen en weer opstaan gepaard gaat nemen ze op koop toe.
Al heel snel meldde het prestatieteam van de amateurtak zich op het hoogste zaterdagniveau de toenmalige eerste klasse. Maar na zes jaar daarin ging het mis en volgde degradatie in 1984.
Men viel zelfs terug naar de Derde Klasse en pas in 1994 werd het verloren gegane terrein heroverd.
Toen die hoogste trede in 1996 werd omgedoopt tot Hoofdklasse lukte het met wat pijn en moeite om zich nog vijf seizoenen te handhaven.
Maar in 2001 moest toch weer een stapje terug worden gedaan. Datzelfde gebeurde in de twee decennia daarna nog driemaal, toen de Hoofdklasse weer eens was bereikt. De bekende botter ‘De Heen en Weer’ maakte dan ook overuren.

Quincy Veenhof (m.) zorgde op 5 oktober 2024 voor de gelijkmaker.

Alleen maar heen

Na een goede rentree in ’18-’19 met een tweede plaats en twee door coronajaren geteisterde competitie jaargangen (tiende en achtste), eindigde RKAV Volendam in jaargang ’21-’22 achter kampioen S.V. Urk op een tweede plaats. Met een periodetitel op zak was deelname aan de play-offs verzekerd. Daarin werd eerst Zwaluwen Vlaardingen aan de kant geschoven (2x 3-1 winst).
Door de 0-1 winst daarna bij ARC in Alphen a/d Rijn leek men op rozen te zitten bij de thuiswedstrijd in het eigen Hein Koning stadion, maar niets was minder waar. Tot ruim in blessuretijd leidde de bezoekers de dans met 1-2, en leek een verlenging nodig. Maar Joey Tol zorgde met de gelijkmaker ervoor dat de overbekende botter alweer aan z’n volgende vaartochtje kon beginnen en dat RKAV Volendam zich voor het eerst in de historie van de club derdedivisionist mocht noemen. De Oranjehemden golden in dat seizoen als een van de best voetballende ploegen in de Hoofdklasse B en werden daarmee een aanwinst voor de Derde Divisie.

Door de promotie van de Volendammer amateurs en de degradatie van onze eigen hoofdmacht kwamen ze elkaar in jaargang ’22-’23 na twaalf jaar weer eens tegen in competitieverband. Want daarvoor, in de Eerste- in Hoofdklasse, waren de Oranje- en Blauwhemden met een zekere regelmaat competitie genoten van elkaar geweest.
Beide teams gingen met geheel verschillende belangen die stap omhoog, en trede lager in. De debutant wilde langer dan één seizoen deel uit maken van de Derde Divisie en dus was handhaven de doelstelling, en G.V.V.V. wilde zo gezwind mogelijk terugkeren op het hoogste amateurniveau. Beide clubs slaagden in hun missie. Volendam eindigde precies boven de gevaarlijk streep en ontliep daarmee directe degradatie en het spelen van play-offs.
Dat laatste was wel voor de ploeg coach Vink weggelegd, maar dan in de strijd voor promotie. Dat ging de Veenendalers uitstekend af, en na zes duels daarin mochten ze zich weer tweededivisionist noemen en dus scheiden de wegen zich weer.

Handhaven wordt kampioenschap

In haar tweede seizoen in de Derde Divisie hadden onze gastheren van komende zaterdag dezelfde doelstelling als bij het debuut: zo snel mogelijk handhaven.
Daar leek het in het begin ook op uit te draaien, want na acht ronden stond de ploeg van coach Berry Smit op de 14^de stek. Maar daarna kregen de Volendammers de wind volop in de zeilen en hadden bij het ingaan van de winterstop de top al drie bereikt. Die winterslaap verteerden ze ook uitstekend want daarna werd het alleen maar mooier met fris en fruitig aanvallend voetbal, en werd het zelfs regelmatig stuivertje wisselen aan de top met de gedoodverfde kampioenskandidaten IJsselmeervogels en SC Genemuiden.

Daarmee was het verrassend goede presteren van de ‘Wijdbroeken’ nog niet over, want begin april van dit jaar werd de koppositie gepakt en die werd niet meer afgestaan. Voor zowel vriend als vijand was dat kampioenschap een volkomen verrassing, maar daarom zeker niet minder dan een fantastische prestatie en ook volkomen verdiend. Er werden 66 punten verzameld, drie meer dan runner-up IJsselmeervogels, en ook het doelsaldo van 92-53 was ruimschoots het allerbeste van de gehele Derde Divisie. Debet daaraan waren o.a. 11-2 en 0-5 tegen ODIN ’59, 6-0 tegen Kampong en 3-6 uit bij Staphorst.
Jim Beers (nu IJsselmeervogels) en Roy Tol waren de exponenten van die ongekende doelpuntenproductie met respectievelijk 27 en 15 treffers.

Trainerswissel

Door dat kampioenschap debuteerde de amateurs Volendam dus vorig seizoen in de Tweede Divisie. Het was logisch dat handhaven de eerste en grootste prioriteit was. Op een bleke start na, lukte dat voortreffelijk want daarna balanceerde het ‘Andere Oranje’ continu tussen de posities 12 en 15 op de ranglijst, met aan het einde van het liedje een dertiende plek, en dus behoud van het tweededivisionistenschap.
Voor ras Volendammer en trainer Berry Smit, die al bijna zijn hele leven betrokken was bij alles wat voetballend Volendam heet, zowel de bij de amateurs als de profs, en als speler of trainer, was dat een mooi succes in zijn derde opeenvolgende seizoen, en in totaal 8 jaar als leidsman van RKAV Volendam. Dus stond eigenlijk niets een vierde seizoen in de weg zo vond ook de clubleiding. Maar Smit dacht daar anders over en vond dat zijn houdbaarheidsdatum verlopen was en hij een nieuwe uitdaging aan moest gaan. Die vond Berry Smit bij vierdedivisionist FC Purmersteijn.

Dus moesten de verantwoordelijken op zoek naar een nieuwe coach. Die werd betrekkelijk snel gevonden in de persoon van Ted Verdonkschot die sinds 2021 actief was voor FC Aalsmeer en die de club in die tijd van de Tweede Klasse naar de Vierde Divisie bracht.
Zijn naam zal bij vele zaterdagvoetballiefhebbers meteen een belletje hebben doen rinkelen. Want de bijna 62 jarige Haarlemmer is al vele jaren actief in de top van het amateurvoetbal en was ook assistent trainer bij Telstar en HFC Haarlem. Als hoofdcoach diende Verdonkschot o.m. EDO, Rijnsburgse Boys, Young Boys, HHC, Quick Boys, IJsselmeervogels, Kon. HFC en ODIN ’59.
De zeer ervaren coach liet weten dat hernieuwde handhaving met Volendam al een kampioenschap op zich zou zijn, en hij daar met zijn manschappen ook voluit voor zou gaan. Zodat de bekende botter de ‘Heen en Weer’ in de havenloods kan blijven liggen.

Weinig ‘Jassen’, en weinig mutaties

De nieuw aangestelde oefenmeester zag dat het gros van de selectie van vorig seizoen de club trouw bleef. Alleen Boudouni (FC Lisse), Sout (Rijnsburgse Boys) en keeper Vlak (FC Volendam) vertrokken. Daarvoor in de plaats kwamen Arenchelo Leito (PEC Zwolle O21), Barry Lauwers (FC Volendam), Waleed Ait Abdellah (Griekse competitie), Rob Tol (FC Volendam O21) en Max Veerman (Kon. HFC).
De laatste twee namen zijn typerend en uniek want bijna de gehele behoorlijk grote selectie bestaat uit louter geboren en getogen Volendammers. Want Bond, Plas, Karregat, Plugboer, Sier, Smit, Schokker (2x), Kwakman (3x), Veerman (4x) en Tol (4x), zijn echte Volendamse familienamen.
Heb je deze achternaam niet dan is de kans dat je een ‘Jas’ bent zeer aannemelijk. Maar dat geldt dan weer niet voor Victor van Montfort, want hij kreeg de voetbalopleiding in zijn geboorteplaats Volendam met de paplepel ingegoten.
Jas is overigens de Volendamse benaming voor een importbewoner. Die droeg vroeger namelijk een jas, terwijl de Volendammers in klederdracht geen jas droegen.

Roy Tol verslaat keeper Ruben van Kouwen vanaf de elfmeterstip en zet zijn ploeg op een 2-1 voorsprong.

Volendams zeer

Aan de laatste vier ontmoetingen in Volendam heeft ons vlaggenschip geen al te beste herinneringen om het maar eens mild uit te drukken. Hoewel Jong FC Volendam al driemaal eerder competitie genoot was werd er, vanwege de coronacrises, slechts eenmaal in het Kras stadion gespeeld. Dat was op 22 maart 2022 en toen moest de hoofdmacht van onze club met 2-1 nederlaag terug naar Veenendaal. Maar nog veel meer zeer deed de beslissingswedstrijd om het kampioenschap van de Topklasse in jaargang ’13-’14 tegen Spakenburg. Na veel vijven en zessen en gedoe om een neutraal speelveld te vinden bleek FC Volendam toen bereid om als zeer gastvrije gastheer op te treden en het Krasstadion ter beschikking te stellen voor die kampioensclash.
Iedere rechtgeaarde Veense blauwe weet nog hoe het toen afliep. Na negentig minuten mocht Spakenburg zich tot kampioen kronen door een 2-1 winst. En ironisch genoeg waren het juist twee rasechte Volendamse neven met de achternaam Tol, die toen in Spakenburgse dienst, het vonnis velden. Aangever Nick bereikte Kees (Pier) die een kwartier voor tijd de 2-1 tegen de touwen schoot, nadat Mark de Loor en Simon Brouwer voor de thee voor een 1-1 evenwicht hadden gezorgd.

Maar ook was het naast gelegen Hein Koning stadion, de thuishaven van RKAV Volendam, G.V.V.V. op 29 oktober 2022 niet gunstig gezind. In speelronde 12 in de Derde Divisie waarin de ploeg van oefenmeester Vink bij winst, of zelfs een gelijkspel, de eerste periodetitel had kunnen veroveren was Volendam door een goal van Roy Tol vijf minuten voor tijd de uiteindelijke winnaar en gingen tot overmaat van ramp onze ‘rode buren’ er met die deeltitel vandoor. Het was een hard gelach als een boer met kiespijn wat ons vlaggenschip daar toen overkwam en zeker niet conform de het wedstrijdbeeld waarin de Blauwhemden grotendeels overheersend waren geweest met ook voldoende kansen om te scoren en tweemaal een bal op de lat zagen belandden.

Ook vorig seizoen tijdens de allereerste ontmoeting in de Tweede Divisie, komende zaterdag één jaar en zes dagen geleden, kregen captain Maguire c.s. in de slotfase flink het deksel op de neus en gingen ze ‘Tollend’ terug naar Veense dreven. Want na 80 minuten spelen stond er 1-1 op het scorebord door goals van Sout en Veenhof en leek er geen vuiltje aan de lucht. Maar weer was het die dekselse, zo placht Leo ten Apel dat vroeger te zeggen, Roy Tol die twee minuten na de gelijkmaker zijn ploeg weer op voorsprong zette door een pingel feilloos binnen te schieten.
Extra zout in wonden strooide Lennard, ook weer met de achternaam Tol, door in slotminuut en in de toegevoegde blessuretijd nog twee treffers daaraan toe te voegen.
Dus zijn de Volendamse voetbaltempels plekken waar de blauwe Veenendalers hele slechte herinneringen aan hebben en die zeker niet aanbeden zullen worden.

Beul

Daar stond dan wel weer tegenover dat de amateurs van Volendam tot vorig seizoen nog geen enkele keer in 10 duels op het sportpark Panhuis hadden kunnen winnen. Slecht drie gelijke spelen waren de magere resultaten. Maar die omissie werd op 8 maart jl. ondubbelzinnig rechtgezet, want toen scoorden de rechtgeaarde Volendammers Niels Kwakman, Perry Karregat (2x), Azeddine Sout, (nu spelend voor Rijnsburgse Boys), en weer die dekselse Roy Tol, vijf treffers. Ze namen daarmee telkens een voorsprong voordat Ilias Latif en Quincy Veenhof wat konden terugdoen. Dit betekende dus dat negen tegendoelpunten van de in totaal 57 die G.V.V.V. dat seizoen kreeg te incasseren op naam kwam van RKAV Volendam. Dat is een percentage van maar liefst 16%.
Onze gastheren van zaterdag snoepten daarmee ook alle punten af van de Veense blauwen, iets wat alleen ook ACV lukte (uit 1-2 en thuis 2-0), maar Volendam was de grootste ‘beul’ op basis van het doelsaldo.

Moeilijke missie

Dat deze hernieuwde ontmoeting dan op voorhand ook kan worden bestempeld als een moeilijke missie, lijkt wel duidelijk. Dit ondanks het feit dat de Verdonkschot brigade ook (nog) niet in een blakende vorm verkeerd. Uit zeven wedstrijden – er moet nog een restant van ongeveer een uur van de wedstrijd uit bij Jong Sparta worden gespeeld, die begint met een 0-1 voorsprong – werden 6 punten gepeurd. In het voordeel van de gastheren spreekt ook dat al die punten werden behaald op het eigen territorium. En tevens dat debutant HSV Hoek, wat afgelopen zaterdag G.V.V.V. met 1-3 aan de kant schoof, in Volendam de enige nederlaag (2-1) tot nu toe leed.

Van devaluatie naar revaluatie?

Tevens moeten we ook tot onze grote spijt concluderen dat onze favorieten de matigste start kennen sinds ze herintreder werden in deze Tweede Divisie. Want in ’23-’24 bij de terugkeer werden uit de eerste acht duels 14 punten gepakt met een doelsaldo van 13-11. Diezelfde periode leverde vorig seizoen de cijfers op: 8-12 en een doelsaldo van 11-11.
En heden ten dage staat er 8-10 en 9-15 achter de naam van onze hoofdmacht. Een redelijke devaluatie, die broodnodig een paar oppeppers heel goed kan gebruiken.
Op papier zou die devaluatie de komende drie duels omgezet moeten kunnen worden naar een revaluatie omdat alle drie de opponenten lager zijn geklasseerd. Want na dit uitduel in Volendam volgen er twee in eigen huis tegen respectievelijk Excelsior Maassluis en ACV.
Na het verlies van afgelopen zaterdag HSV Hoek gingen er al zelfs stemmen op  in blauwe kringen dat het trio volgende wedstrijden allen zogenaamde ‘zespuntenduels’ zijn. Op papier is dat ook zo, maar we zijn pas op een kwart van de competitie aangeland, en dus is er nog voldoende tijd voor herstel.
Toch zou het uitermate prettig zijn en een goed gevoel geven als het begin van de revaluatie van start gaat op bezoek bij ‘Wijdbroeken’ en G.V.V.V. na de vier hiervoor omschreven echecs eindelijk weer eens aan de winst mag ruiken. Want de laatste keer dat de Veense blauwkousen met een overwinning terugkeerden was op 17 april 2013, toen RKAV Volendam met 1-4 werd verslagen in de kwartfinale van de districtsbeker West I.

De nu van zijn voetbalpensioen genietende Taoufik Adnane in actie.

Lamme tegen de blinde?

Leuk feitje om daarover te vermelden is dat de nu definitief gestopte clubiconen Taoufik Adnane (2x) en Wilco den Hartog daarin trefzeker waren. Daan van der Valk maakte het kwartet doelpunten vol.
Als je iets nauwkeuriger kijkt is er een zekere analogie te zien tussen dat verleden en heden. Want Adnane was een pure verdediger en Den Hartog (toen nog) middenvelder, en zij namen het leeuwendeel van de treffers voor hun rekening. En dat zie je nu weer.
Verdedigers Dilrosun (2x) en Potjes namen 1/3 van de tot nu toe 9 gemaakte treffers voor hun rekening, vijf kwamen achter de namen van de op papier zijnde middenvelders Veenhof (2x), Vink, Van Soest en Spies te staan, en aanvaller Sint sluit de rij.

Op zich is dat niet verontrustend, maar wel dat het er gemiddeld net iets meer zijn dan één is, en dat er aan de ‘achterkant’ net geen twee doelpunten, per duel moeten worden geïncasseerd. Daar zal daarom ook een drastische ommekeer in moeten worden gemaakt als G.V.V.V. sportieve revanche zal willen boeken in Volendam.
Overigens kampen de gastheren met exact hetzelfde probleem, het is daarom ook de vraag wie dat aanstaande zaterdag het best kan verbloemen. Wordt het dan ook een wedstrijd van de lamme tegen de blinde, of laten de Oranje- en Blauwhemden zien dat ze meer in hun mars hebben?
Waarbij de Veense aanhang uiteraard hoopt, bidt en wenst dat de chocoladereep van captain Maguire en consorten dikker is dan die van de opponent.

RKAV Volendam – G.V.V.V. begint zaterdagmiddag op 14.30 uur in het Hein Koning voetbalstadion, Julianaweg 3a te Volendam. Het duel zal onder leiding staan van Dhr. S.J.M. Janssen uit Reuver die langs de lijn zal worden bijgestaan door de Dhr. D. Reinshagen en Dhr. M.G.J. Dogterom. Vierde official is Dhr. D.R. Vriesenga.

Tekst: GVVV.nl/Bas van Capelleveen
Fotografie: ® Stefan Koops